De hoofdregel is dat het bevoegd gezag om op aanvragen van omgevingsvergunningen te beslissen, ligt bij de bestuursorganen van gemeentes en waterschappen. Het Omgevingsbesluit geeft uitzonderingen op deze regel.
Ook is er terug te vinden in het Omgevingsbesluit bij wie het bevoegd gezag ligt om handhavend op te treden in afwijking van de hoofdregel. De hoofdregel luidt dat degene met het bevoegd gezag tot handhaving ook het bevoegd gezag heeft voor de algemene regels, omgevingsvergunning of projectbesluit.