Eigen stroom eerst

Eindelijk is het zover. Stroom stoot de woekerpolis van zijn dubieuze troon. De transparantie van de energienota is belabberd. Geen idee wat je gaat betalen en wiens kas je spekt. Dynamische aan- en verkooptarieven, onbegrijpelijke toeslagen en de terugleverboete. Voor huiseigenaren met zonnepanelen komt daar nu de contractverkorter bij. Met als resultaat: kortsluiting in het hoofd van menig opwekker. 

Stroom was ooit een eenvoudig product. Je kende de prijs en het verbruik was de enige verrassing op de jaarafrekening. Bezitters van zonnepanelen mogen teruggeleverde stroom verrekenen met ingekochte kilowatturen: salderen. Mede door deze financiële zekerheid zijn zonnepanelen ongekend succesvol. Maar de gouden tijden voor klant en klimaat zijn voorbij. Energiereuzen en overheden hebben een financieel doolhof gecreëerd waar je als consument niet meer uitkomt. En bij onzekerheid gaat de hand op de knip.

Duurzaam investeren wordt nu nog meer gefrustreerd. Heb je zonnepanelen op je dak? Dan kan je bij een aantal grote energieleveranciers geen meerjarig contract meer afsluiten. De energieboer is bang dat hij jou meer betaalt voor de teruggeleverde stroom dan de geldende marktprijs. Slecht voor de winst en teleurstellend voor aandeelhouders. Dus naast de invoering van de terugleverboete wordt voortaan ook de contractduur gemaximeerd. De consument moet maar solidair zijn met mensen die geen panelen hebben én met die arme aandeelhouders. 

Ben je een financieel genie, dan kan je voor deze duurzame straf misschien nog enig begrip opbrengen. Maar mijn groene hart bloedt. Toenemende onzekerheid remt ongetwijfeld de groei van het aantal zonnepanelen. Of is dat misschien juist de bedoeling? Moet winst uit zonnestroom exclusief voorbehouden blijven aan energiereuzen en hun buitenlandse investeerders? Weg met dat kleinschalige gepruts op eigen daken. Laten we onze groenzones vooral volplempen met industriële zonneparken. Is dat de boodschap?

Maar willen we als consument meer financiële zekerheid, dan vergt dat concessies. Verbruik allereerst de stroom die je zelf opwekt: eigen stroom eerst! Dus doe de vaatwasser aan als de zon schijnt. Goed voor het klimaat én je portemonnee. Durf ook te dromen: waarom kunnen we in onze eigen wijk niet onderling stroom verhandelen via een smartgrid? Met de elektrische auto als buffer. Misschien is voor sommige mensen zelfs compleet off-grid haalbaar. Het klinkt simpel, maar het is technisch, juridisch en economisch helaas uitdagend. Maar als we het echt willen, dan lukt het. En tot die tijd als schrale troost: de woekerpolis was destijds ook ongekend populair.

► Meer lezen van Koppeling of je abonneren? Bekijk de Koppeling-pagina!