De watertransitie
31/07/2024
Hebben we een watercrisis? De winter was inderdaad zeer nat. Boeren konden het land niet op en straten stonden blank. Maar meedoen aan de watertransitie, dat klinkt vreemd. Er is toch juist te veel water? En kraanwater kost bijna niets. Dus waarom moeilijk doen. Nee, zonder voelbaar probleem is het lastig werken aan een oplossing.
Onlangs kreeg ik van mijn waterbedrijf een zandloper. Elke doorloop is goed voor vier minuten douchen. Dat werkt uitstekend voor de gasrekening, maar voor de waterrekening maakt het weinig uit. Want met een prijs van ruim één euro per duizend liter is kraanwater bepaald niet duur. Ik douche misschien korter, maar besproei mijn tuin uitbundig en geef de auto graag een extra poetsbeurt.
Toch sijpelen er langzaam verontrustende berichten door. Voor sommige nieuwbouwprojecten is geen ruimte meer op het waternet. Waterbedrijven waarschuwen voor tekorten. Een paar jaar geleden werd de waterdruk in de hete, droge zomer al teruggeschroefd. Water werd schaars. Op steeds meer plekken in Europa is permanente beschikbaarheid van drinkwater niet meer vanzelfsprekend.
We hebben dus wel een probleem, maar de Nederlandse consument merkt er nog maar weinig van. Hoe bereid je als overheid of waterbedrijf consumenten voor op toekomstige waterschaarste? Bewustwording is een, maar gedragsverandering is lastiger. Voor een reductie van het gasverbruik bleek een prijsexplosie zeer effectief. Bij stroom helpen dynamische prijzen om op piekmomenten het verbruik te beperken. Zou dat misschien ook iets zijn voor water?
Los van het prijsinstrument kan je bij nieuwbouw prima voorsorteren op de watertransitie. Bied drinkwater van hoge kwaliteit en gebruik een lagere kwaliteit water voor bijvoorbeeld het spoelen van het toilet. En lever woningen standaard op met een ondergrondse opslag van regenwater. De waterput bij oma thuis werkte vroeger prima om de moestuin te bewateren. Water uit de dakgoot moet niet het riool in, maar kunnen we beter opslaan of in de bodem laten infiltreren. Maar bij bestaande woningen zijn sommige maatregelen helaas lastig realiseerbaar.
Douche korter, bewater je tuin niet en poets je auto niet zo vaak. Dat is geen lekkere boodschap. We leveren aan comfort in. Het riekt naar zuur links, terwijl ruig rechts in de mode raakt. Ik geloof meer in de route via de portemonnee. Schakel net als bij stroom over op dynamische prijzen en introduceer de waterapp. Van waterbesparing naar geldbesparing. Dan voelen Nederlanders zich als een vis in het water.
► Meer lezen van Koppeling of je abonneren? Bekijk de Koppeling-pagina!