De BRL100 Q&A: een routebeschrijving voor installatiebedrijven

Expert aan het woord:

Door de huidige F-gassenwetgeving zijn er strengere eisen ontstaan voor de omgang met F-gassen.  Airconditioningsystemen en warmtepompen beschikken over gefluoreerde broeikasgassen (koudemiddelen) die schadelijk zijn voor het milieu. Om deze reden stelt de Nederlandse regelgeving dat installateurs en installatiebedrijven zich moeten certificeren wanneer zij werken met koudemiddelen. Voor bedrijven betekent dat een wettelijke plicht van een BRL100-certificering. Wladimir Frik, trainer bij Wasco, legt je in dertien vragen uit waar de BRL100 vandaan komt, wat het inhoudt en welke stappen je als installatiebedrijf moet nemen.

1. Wat is BRL100?

BRL staat voor ‘Beoordelingsrichtlijn voor bedrijven’. Sinds 1 december 2015 is BRL100 de meetlat voor installatiebedrijven als het gaat om de f-gassenbedrijfscertificering. Vanaf 6 juni 2019 is deze certificering aangescherpt en moet je vanaf 1 april 2020 aan de richtlijnen voldoen.

Deze certificering is verplicht voor elk bedrijf die airco’s en/of warmtepompen installeert. Dit geldt dus ook voor ZZP’ers. Met de BRL100 voldoe je aan de Europese F-gassenverordening. 

2. Waar komt de BRL100 vandaan?

Om het milieu te beschermen is er afgesproken dat alleen vakkundig opgeleide installateurs koeltechnische handelingen mogen verrichten aan een airconditioningsysteem of warmtepomp. Daarnaast moet het bedrijf zelf ook gecertificeerd zijn. Hierop worden strenge controles uitgevoerd. Er worden o.a. strenge eisen gesteld aan een correcte koudemiddelen boekhouding, gereedschappen, meetinstrumenten en registratie van installaties. Meer over de F-gassenregelgeving, kun je hier lezen. 

3. Waarom een F-gassen verordening?

Airconditioningsystemen en warmtepompen beschikken over gefluoreerde broeikasgassen (koudemiddelen) en die zijn schadelijk voor het milieu. Daarom is er een Europese wetgeving die laat zien hoe je met deze gassen moet omgaan om zo het milieu te beschermen.
Er is onder andere vastgelegd dat koeltechnische handelingen aan airconditioningsystemen of warmtepompen alleen verricht mogen worden door vakkundig opgeleide installateurs. Je moet hiervoor BRL200 gecertificeerd zijn. Maar niet alleen de installateur, ook het bedrijf moet gecertificeerd zijn (BRL100 certificering).

4. Wat zijn de noodzakelijke meetinstrumenten en gereedschappen?

• Lekdetectiemeter
• Manometers
• Weegapparatuur (voorzien van NMI-certificaat)
• Vacuümpomp
• Vacuümmeter
• Afzuigpomp
• Thermometer
• Lekzoekspray
• Lege koudemiddel cilinder 
• Stikstof reduceerventiel

5. Ik heb een persoonscertificaat. Heb ik dan een bedrijfscertificaat nodig?

Ja, naast je persoonscertificaat (BRL200) heb je als bedrijf een bedrijfscertificaat (BRL100) nodig. 

6. Wat mag wel en wat mag niet?

Als het een gesloten systeem betreft, bijvoorbeeld een mobiele airco of een monoblock warmtepomp, dan mag iedere installateur deze verkopen en installeren. Gaat het om een airconditioningsysteem (bijvoorbeeld een split, multisplit of VRF) of warmtepomp waarbij koeltechnische handelingen moeten worden uitgevoerd, dan moet je in het bezit zijn van een geldig F-gassen certificaat én moet het bedrijf ook gecertificeerd zijn. Heb je dat niet, dan ben je als installateur én bedrijf strafbaar.

7. Wanneer voldoe je als installatiebedrijf aan de BRL100?

Om aan de BRL100 te voldoen is het kwaliteitsmanagementsysteem het belangrijkst.

8. Wat wordt bedoeld met het kwaliteitsmanagementsysteem? 

Het kwaliteitsmanagementsysteem is een overzichtelijk geheel van alle vereiste procedures, processen, beleid, resultaten en registraties binnen een bedrijf. Dit houdt in dat er is beschreven hoe de werkwijze is, hoe processen lopen en welke verantwoordelijkheden bij wie liggen.

9. Hoe is het kwaliteitsmanagementsysteem opgebouwd?

Hieronder staan alle onderdelen van het vereiste kwaliteitsmanagementsysteem binnen BRL100 op een rij:

• Directiebeoordeling: de directie beoordeelt ieder jaar de procedures en werkinstructies
• Interne kwaliteitsbewaking: hoe vindt deze plaats? 
• Organisatie interne kwaliteitsbewaking: welke medewerkers zijn betrokken en wat zijn de taken en bevoegdheden
• Document- en gegevensbeheer: vormen de correcte en actuele documenten van de huidige BRL100 de basis en wie is er verantwoordelijk voor om de documenten te wijzigen, verspreiden en bewaken?
• Inkoop en inhuur: leg hierin vast hoe de kwaliteit van ingekochte materialen, componenten en meetinstrumenten worden beheerst, ook als het gaat om inhuur en uitbesteding.

10. Hoe wordt de BRL100 gecontroleerd?

De certificering wordt gedaan door een certificerende instelling (CI). Hierbij vindt er een audit plaats. Tijdens die audit moet het bedrijf kunnen aantonen dat:
• Er wordt voldaan aan de algemene eisen;
• Alle procedures en werkinstructies aanwezig zijn en beschikbaar zijn voor het personeel; 
• De F-gassenregistratie is bijgehouden;
• Er instrumenten zijn gebruikt die aan de eisen van de BRL100 voldoen en dat deze zijn gecontroleerd op de goede werking.

Tweejaarlijks kijkt een certificerende instelling of je bedrijf voldoet aan de eisen van de BRL 100. Nieuwe bedrijven krijgen het eerste jaar een voorlopig certificaat, na een jaar volgt er dan een bedrijfsaudit. Als er sprake is van corrigerende maatregelen, dan komt CI binnen vier weken een herbeoordeling doen. Tijdens deze inspectie stelt de CI vast of er maatregelen zijn genomen om lekkage van F-gassen te voorkomen. De inspectie verloopt door middel van interviews en de beoordeling van documenten.

Voor meer informatie hierover, lees je deze pagina.

11. Wat bewaakt het onderdeel interne kwaliteitsbewaking?

Het onderdeel interne kwaliteitsbewaking bewaakt de volgende zaken:

• Dat ongecertificeerde personen geen koeltechnische handelingen uitvoeren;
• Dat procedures en werkvoorschriften gevolgd worden;
• Dat procedures en werkvoorschriften de wetten en regelgeving volgen;
• Dat er regelmatig controle is op werkbonnen zodat de hierboven genoemde punten gecontroleerd worden;
• Dat er regelmatig controle is op werkbonnen zodat deze compleet en volgens de BRL100 worden ingevuld;
• Dat meetmiddelen tijdig gekalibreerd en gecontroleerd worden;
• Hoe de aanpak verloopt van klachten en interne fouten en hoe deze zo worden ingepakt dat ze mogelijk zelfs voorkomen worden; 
• Dat de voorraad koudemiddelen elk jaar wordt gecontroleerd om te zien of de koudemiddelenbalans goed is.

De koudemiddelregistratie kan d.m.v. software worden gedaan, maar dit is niet verplicht. Je kan dit bijvoorbeeld ook op het etiket, een a4-tje of in een Excel-bestand doen.

12. Welke certificerende instellingen zijn er?

Voor de BRL100 certificering helpt moet je over alle bovenstaande punten beschikken. GOº helpt jou hierbij (Bel 088 020 6419 of ga naar www.opleidingscentrum-go.nl/BRL100). Maar let op: daarna moet je zelf het bedrijfscertificaat nog aanvragen bij een geaccrediteerde instelling zoals KIWA, Bureau Veritas, SGS Intron, STEK, Energie Consult etc.

13. Waar begin ik als eigenaar van een installatiebedrijf?

Mijn collega Ingmar Tennekes verzorgde een webinar met twee ervaren partijen, GO en Energie Consult. Twee specialisten rondom het aanvraagtraject voor een BRL100-certificering. Ontdek wat jouw bedrijf moet doen om BRL100-gecertificeerd te zijn, bekijk deze video.