Drinkwaterkwaliteit en drinkwaterveiligheid: het verschil en het belang

De volksgezondheid en het milieu vallen of staan bij de drinkwaterkwaliteit en de drinkwaterveiligheid in ons land. Water kan een bron zijn voor ziekten en een vervoersmiddel voor giftige stoffen. Daarom is het van groot belang dat ons drinkwater nauw in de gaten wordt gehouden. We hebben schoon water nodig om ons lichaam gehydrateerd te houden, om ons voedsel te wassen en om onszelf te reinigen. Wanneer het niet schoon is, kunnen we doodziek of chronisch ziek worden. Twee maatstaven om ons te beschermen tegen vervuild, ongezond water zijn drinkwaterkwaliteit en drinkwaterveiligheid. Wat is nu het verschil?

Wat is drinkwaterkwaliteit?

Met drinkwaterkwaliteit wordt de chemische, microbiologische en fysische samenstelling van water voor consumptie bedoeld. Goede drinkwaterkwaliteit betekent dat het water vrij is van schadelijke stoffen en veilig is om te drinken. In Nederland en veel andere landen worden strenge normen gehanteerd voor drinkwaterkwaliteit, gebaseerd op richtlijnen van de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) en Europese regelgeving.

Chemische kwaliteit van water

Dit heeft betrekking op de aanwezigheid van chemicaliën zoals zware metalen (bijv. lood, kwik), pesticiden, nitraten, en andere verontreinigingen. De concentraties van deze stoffen worden zorgvuldig gemonitord en mogen bepaalde limieten niet overschrijden.

Microbiologische kwaliteit

Hierbij let men op de aanwezigheid van bacteriën, virussen, en andere micro-organismen. Pathogenen zoals E. coli en coliformen (=groep bacteriën) mogen niet in drinkwater aanwezig zijn. Waterbedrijven behandelen het water om deze micro-organismen te verwijderen.

Fysische kwaliteit

Dit omvat de kenmerken zoals kleur, smaak, geur, en troebelheid van het water. Hoewel fysische eigenschappen minder direct schadelijk zijn voor de gezondheid, kunnen ze wijzen op de aanwezigheid van schadelijke verontreinigingen.

Voor een uitgebreide toelichting op drinkwaterkwaliteit is de overheidsuitgave ‘Drinkwaterkwaliteit 2022’ te raadplegen. 

Wat is drinkwaterveiligheid?

Drinkwaterveiligheid verwijst naar het garanderen dat water bedoeld voor menselijke consumptie veilig en vrij is van verontreinigingen die schadelijk zijn voor de gezondheid. Een reeks maatregelen en processen moeten ervoor zorgen dat drinkwater voldoet aan de gezondheidsnormen en -voorschriften. Belangrijke aspecten zijn:

Regelgeving en naleving

Overheden stellen wetten en richtlijnen op die de kwaliteit en veiligheid van drinkwater moeten waarborgen. Waterbedrijven en andere betrokken organisaties moeten zich houden aan deze regels om ervoor te zorgen dat het water veilig is voor consumptie.

Bescherming van waterbronnen

Het beschermen van de bronnen waaruit drinkwater wordt gewonnen, zoals grondwater, rivieren en meren, tegen verontreiniging door landbouw, industrie of stedelijke activiteiten. Zo kunnen er bijvoorbeeld bufferzones worden ingesteld rond waterbronnen of bepaalde activiteiten in nabijgelegen gebieden worden beperkt.

Waterbehandelingsprocessen

Voordat water aan huishoudens wordt geleverd, ondergaat het verschillende behandelingsprocessen om verontreinigingen te verwijderen en te desinfecteren. We hebben het dan over processen als filtratie, chemische behandelingen, en uv-desinfectie.

Distributienetwerk

Het onderhoud en de verbetering van waterdistributiesystemen om te voorkomen dat het water tijdens het transport naar de consument verontreinigd raakt. Verouderde leidingen en opslagtanks kunnen bijvoorbeeld zorgen voor besmetting met zware metalen of bacteriën.

Kwaliteitscontrole

Overheden stellen regels op en voeren controles uit om ervoor te zorgen dat waterbedrijven voldoen aan de normen voor chemische, microbiologische en fysische parameters. Dit omvat het testen op ziekteverwekkers zoals bacteriën en virussen, evenals op chemische verontreinigingen zoals zware metalen en pesticiden. Regelmatig testen van het water, behandelingsinstallaties inspecteren en audits van de waterbedrijven maken hier onderdeel van uit.

Communicatie en bewustwording

Het informeren van het publiek over de kwaliteit van hun drinkwater en wat te doen in geval van een probleem, zoals een besmetting of wateronderbreking, is ook een belangrijk onderdeel van drinkwaterveiligheid.
 

Betrouwbaar water van a tot z

Kortom, drinkwaterkwaliteit is gericht op de samenstelling en eigenschappen van het water zelf, terwijl drinkwaterveiligheid betrekking heeft op de bredere maatregelen en systemen die ervoor zorgen dat het water schoon en veilig blijft van bron tot consumptie.

Dit artikel is onderdeel van de Wasco Kennis Work-Out. Wil je ook alle kennis work-outs automatisch in je mailbox ontvangen? Meld je dan aan op deze pagina.